دین در زمان ظهور
آیا وقتى که امام زمان ظهور مىکنند،
تمام مردم مسلمان مىشوند یا این که کافر و پیرو مذاهب و ادیان دیگر هم وجود خواهد داشت؟
براى تشکیل جامعه واحد و فراگیرى حکومت جهانى، یک موضوع ضرورى است و آن جهان بینى واحد و اعتقاد واحد است.
باید نگرش و جهانبینى واحدى بر جامعه حاکم باشد تا انسجام و وحدتى خللناپذیر در جامعه پدیدار گردد.
بر این اساس است که در دوران ظهور و روزگار دولت مهدوى، جهانبینى واحدى بر جهان حاکم و راه و روش و برنامه ها نیز
یکى مىگردد و یکپارچگى واقعى در عقیده و مرام پدید مىآید و مردمان همه یکدل و یک زبان به سوى سعادت و صلاح حرکت مىکنند.
ناسازگارى و دوگانگى در اندیشهها و عقیدهها نیست؛ چنان که در راه و روشهاى اجتماعى نیز اختلاف و چندگانگى دیده نمىشود.
امام صادق«ع» به صراحت به این مطلب اشاره فرموده است:
«افوالله لیرفع عن الملل و الادیان الاختلاف و یکون الدین کله واحدا کما قال جل ذکره ان الدین عندالله الاسلام»؛
«به خدا قسم!... ناهماهنگى و اختلاف مذاهب و ادیان از بین مىرود و فقط یک دین در سراسر گیتى حکومت مىکند؛
چنان که خداى تبارک و تعالى فرموده است: به راستى دین در نزد خدا، اسلام است» بشارة الاسلام،
ص 265؛ بحارالانوار، ج 53، ص 4.
امام مهدى(عج) با این اصل اساسى و زیربنایى (وحدت عقیده) در ساختن جامعه یگانه بشرى به توفیقى بزرگ
و بىمانند دست مىیابد و همه علل و عوامل ناسازگارى و برخورد و اختلاف را نفى مىکند.
راه و روش او، بر قانون جاودان حق و عدل و یکتا پرستى استوار و با فطرت و سرشت انسانها، هماهنگ و سازگار مىباشد.
او وحدتى واقعى را براساس اصول توحید و ایدئولوژى اسلامى پى مىریزد و همه انسانها را در زیر شعار یگانه و دین واحد گرد مىآورد
ر.ک: عصر زندگى، ص 111 و 112..
امام على«ع» نیز مىفرماید:
«تمام خیر در این روزگار است؛ در آن زمان قائم ما قیام مىکند و همه را بر (محور) یک مرام و یک عقیده گرد مىآورد
(ثم یجمعهم على امر واحد)» الغیبة نعمانى، ص 206..
حتما بقیه ی این مقاله رو بخونید وگر نه از کفتون رفته نظر هم فراموش نشه لطفا
با این حال ممکن است گفته شود: براساس بعضى از آیات و روایات، یهود و نصارا از بین نمىروند و تا قیامت باقى هستند؛
پس این اسلام نمىتواند فراگیر شود؟!
در این رابطه باید گفت که ما با سه دسته از آیات و روایات رو به رو هستیم؛
1. دسته اول آیات و روایاتى است که ظاهر آنها، وجود غیرمسلمانان در دوران حکومت حضرت است؛
مانند:
«وَ قالَتِ الْیَهُودُ یَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ... وَ أَلْقَیْنا بَیْنَهُمُ الْعَداوَةَ وَ الْبَغْضاءَ إِلى یَوْمِ الْقِیامَةِ»؛ مائده (5)، آیه 64.؛
یهود گفته دستخدا بستهاست... (پس)کینه و دشمنىرا تاقیامت میانآنان افکندیم».
مشابه این آیه درباره مسیحیت نیز آمده است:
«وَ مِنَ الَّذِینَ قالُوا إِنَّا نَصارى أَخَذْنا مِیثاقَهُمْ فَنَسُوا حَظًّامِمَّا ذُکِّرُوا بِهِ فَأَغْرَیْنا بَیْنَهُمُ الْعَداوَةَ
وَ الْبَغْضاءَ إِلى یَوْمِ الْقِیامَةِ وَ سَوْفَ یُنَبِّئُهُمُ اللَّهُ بِما کانُوا یَصْنَعُونَ»؛ همان، آیه 14.
.در این آیات، دشمنى و کینه توزى تا قیامت در بین یهود و نصارا مطرح شده و نیز برترى نصارا بر کفار تا قیامت آمده است
آل عمران(3)، آیه 55: «جاعِلُ الَّذِینَ اتَّبَعُوکَ فَوْقَ الَّذِینَ کَفَرُوا إِلى یَوْمِ الْقِیامَةِ».
. و مقتضاى ظاهر آیات این است که دین یهود و نصارا تا قیامت باقى خواهند ماند.
از بعضى از روایات نیز همین مضمون استفاده مىشود: «ابى بصیر مىگوید: که به امام صادق«ع» گفتم:
در دوره حضرت مهدى(عج) با اهل ذمه (یهود و نصارا) چگونه رفتار مىشود؟ فرمود:
«با آنان از سرآشتى و مسالمت رفتار مىکند؛ همان گونه که پیامبر«ص» با آنان از سر مسالمت رفتار کرد
(یسالمهم کم سالمهم رسول الله)» بحارالانوار، ج 52، ص 381..
به هر حال از ظاهر اینها به دست مىآید که یهود و نصارا نیز در عصر ظهور وجود دارند
و تحت حکومت حضرت مهدى(عج) زندگى مىکنند.
2. دسته دوم روایاتى است که اشاره دارد امام(عج) در همه جا دین اسلام را برپا خواهند کرد و همه مردم مسلمان خواهند شد.
هیچ خانهاى در شهر و بیابان نمىماند مگر این که توحید در آن نفوذ مىکند. اسلام به صورت یک آیین رسمى،
همه جهان را فرا خواهد گرفت. حکومت به صورت یک حکومت اسلامى در مىآید و غیر از قوانین اسلام،
چیزى بر جهان حکومت نخواهد داشت. در این زمینه به چند روایت اشاره مىشود:
امام صادق«ع» مىفرماید: «وقتى قائم ما قیام کند. اهل هیچ دینى باقى نمىماند مگر این که اظهار اسلام مىکنند
و با ایمان مشهور و معروف مىگردند»
ارشاد مفید، ح 2، ص 384؛ کشف الغمه، ح 2، ص 45..
«تا هر کجا که تاریکى شب وارد شود، دین اسلام نفوذ خواهد کرد (لیدخلن هذا الدین ما دخل علیه اللیل)»
منتخب الاثر، ح 57، ص 212..
در آن عصر، شرک و کفر و پلیدى رخت برمىبند و آموزههاى متعالى اسلام به همه جاى جهان ابلاغ خواهد شد:
«بىتردید آیین محمد«ص» به هر نقطهاى که شب و روز مىرسد، خواهد رسید و دیگر اثرى از شرک روى زمین نمىماند
(لیبلغن دین محمد ما بلغ اللیل و النهار)» تفسیر عیاشى، ج 2، ص 56؛ بحارالانوار، ج 51، ص 55، ح 41..
در آن عصر دین برتر و مسلط اسلام خواهد بود و یهودیان، مسیحیان و... همه آن را خواهند پذیرفت:
«به درستى خداوند هنگام قیام قائم(عج) اسلام را بر تمامى ادیان برترى خواهد داد»
کافى، ج 1، ص 433؛ ینابیع المودة، ج 2، ص 508..
و نیز «هیچ یهودى و مسیحى و صاحب دینى باقى نمىماند، مگر این که داخل اسلام شده باشد
(لایبقى یهودى و لانصرانى و لاصاحب مله الاّ دخل فى الاسلام)» منتخب الاثر، ص 393، ج 10؛ بحارالانوار، ح 52، ص 61، ح 59..
امام«ع» چندگانگى و اختلافات دینى را بر طرف مىکند و وحدت عقیدتى در سایه اسلام به وجود مىآورد:
«یرفع المذاهب فلایبقى الاّ الدین الخالص»؛
یوم الخلاص، ح 2، ص 649؛ بشارة الاسلام، ص 297.؛
«همه ادیان و مذاهب از روى زمین برداشته مىشود و جز دین خالص باقى مىماند».
3. بر اساس دسته سوم روایات، امام مهدى(عج) ابتدا همگان را به دین اسلام دعوت مىکند و از آنان مىخواهد
که همگان با رغبت و بصیرت، آن را بپذیرند و در صورت سرپیچى و باقى ماندن در کفر و ضلالت، برخورد شدیدى با آنان مىکند.
عبداللَّه بن بکیر از امام موسى بن جعفر«ع» در تفسیر آیه
«وَ لَهُ أَسْلَمَ مَنْ فِی السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ طَوْعاً وَ کَرْهاً...»؛ آل عمران (3)، آیه 83. فرمود:
«آیه مذکور در شأن حضرت قائم نازل شده است. وقتى آن حضرت ظاهر شد، دین اسلام را بر یهود، نصارا، صائبین
و کفار شرق و غرب عرضه مىدارد، پس هر کس با میل و اختیار اسلام بیاورد، به نماز و زکات و سایر واجبات امرش مىکند
و هر کس از قبول اسلام امتناع ورزد، گردنش را مىزند تا این که در شرق و غرب زمین جز موحد و خداپرست کسى باقى نماند»
بحارالانوار، ج 52، ص 340..
امام باقر«ع» نیز مىفرماید:
«...خدا شرق و غرب جهان را براى صاحب امر مفتوح مىکند؛ آن قدرى مىجنگد تا این که جز دین محمد، دینى باقى نماند»
همان، ص 390..
امام صادق«ع» فرمود:
«وقتى که قائم قیام کند، هیچ کافر و مشرکى پیدا نمىشود، مگر این که قیام او را انکار کرده و ناپسند مىشمرد،
ولى کار به جایى مىرسد که اگر کافر و مشرکى در شکم سنگى سخت پنهان شده باشند، آن سنگ مىگوید:
اى مؤمن در شکم من کافر است، مرا بشکن و او را بکش» بحارالانوار، ج 52، ص 324..
امام باقر«ع» نیز مىفرماید: «قائم(عج) هر منافق شکاکى را به قتل مىرساند»
اثبات الهداة، ج 7، ص 61؛ بحارالانوار، ج 52، ص 110..
با توجه به این احادیث، همه مردم جهان، اسلام را مىپذیرند و البته عموم آنان با علاقه و رغبت مسلمان مىشوند
و منافقان و کافران نیز با الزام حکومتى، اسلام را مىپذیرند؛ قرآن نیز به این مطلب اشاره فرموده است:
«هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى وَ دِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ»؛ توبه (9)، آیه 33..
جمع بندى روایات
این چند دسته از روایات و آیات، مربوط به دورهها و مراحل مختلف حکومت حضرت مهدى(عج) است:
دسته اول اشاره به سیره و روش حضرت مهدى(عج) در ابتداى ظهور دارد
و دسته دیگر، اشاره به دوره تحکیم و تثبیت حاکمیت آن حضرت.
توضیح اینکه امام«ع» در ابتداى ظهور، تنها کافرانى را که به ظلم و فساد در زمین مشغولاند، سرکوب مىکند
و یا ملزم به پذیرش اسلام و قوانین حیات بخش آن مىکند.
امام با کافرانى که از ظلم و جور و فساد به دوراند و پذیراى حکومت دادگستر ایشان هستند،
همانند سیره پیامبر اکرم«ص» از سرمسالمت رفتار مىکند و از آنان جزیه (مالیات مخصوص) مىگیرد و به تدریج با برقرارى عدل
و فراگیرى آن در سراسر زمین و از بین بردن باطلها و بدعتها و آشکار شدن نشانهها و آیات حق،
حجتهاى روشن الهى بر مردم، تمام مىشود و دیگر جاى هیچ عذرى براى کفر و شرک باقى نخواهد ماند
و در آن دوره مردم مسلمان خواهند شد و کفر و شرک مصداق روشن ظلم و تجاوز از حق خواهد بود که جایى در حکومت الهى
مهدى(عج) ندارد و باید از اساس حذف گردد.
حضرت صادق«ع» در تفسیر آیه «هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدى»؛ توبه (9)، آیه 33. به فضل فرمود:
«اى مفضل! اگر پیامبر بر همه دینها غالب شده بود، از آتش پرستان، یهودیان، نصارا، ستاره پرستان و از تفرقه،
نفاق و شرک اثرى نبود. این که خداوند فرموده «لِیُظْهِرَهُ عَلَى الدِّینِ کُلِّهِ» مربوط به روز ظهور مهدى(عج) است»
بحارالانوار، ج 52، ص 330..
وضعیت اهل کتاب (یهود و نصار)
با توجه به مطالب پیش گفته، مانعى ندارد که بگوییم:
اقلیتى از یهود و نصارا در پناه حکومت حضرت مهدى(عج) با شرایط اهل ذمه وجود داشته باشد.
از امام باقر«ع» نقل شده است:
«وقتى قائم قیام کند، میان اهل تورات به تورات و میان اهل انجیل به انجیل حکم مىکند
و میان اهل زبور به زبور و میان اهل قرآن به قرآن...»
مىتوان گفت اینها مربوط به مراحل آغازین ظهور است، ولى تکامل بشر به حدى مىرسد که همگان موحد و مسلمان مىشوند
و یا حداقل آنان از عقاید شرک آلود خود (مانند تثلیث و این که خدا پسر دارد و...) دست بر دارند تا مدتى تحت حکومت اسلامى
به زندگى خود ادامه مىدهند.
درباره آیات مربوط به وجود یهود و نصارا تا قیامت مىتوان گفت: منظور از ادامه زندگى، مىتواند مربوط به دوره آخرالزمان باشد
و به جهت نزدیکى ظهور امام زمان(عج) و برپایى قیامت و با یک تعبیر از آن یاد شده است؛
چنان که بسیارى از علایم آخرالزمان و علایم برپایى قیامت یکسان باشد. بنابراین یهود و نصارا تا آن دوران هستند
و با ظهور امام زمان(عج) و اقتداى حضرت مسیح«ع» به ایشان، پیروان حق طلب ادیان با حق آشنا مىشوند
و همه زیر پرچم امام زمان(عج) مىآیند.
با سلام و عرض ادب خدمت تمامی مخاطبان عزیز سرباز صفر
محمد مهدی باقری هستم. طلبه سطح مقدماتی مدرسه علمیه علوی حوزه علمیه قم و نویسنده مطلب فوق. امیدوارم از این مطلب خوشتون اومده باشه. لطفا ما رو برای بهتر شدن وبلاگ با نظرات خودتون راهنمایی کنید و اگر با موضع من در این مطلب موافق بودید مطلب رو لایک کنید.
التماس دعا