ارکستراسیون «همه چی آرومه» مسئولان جشنواره فیلم فجر
نیمی از بازه زمانی 10 روزه فرآیند سی و دومین دوره جشنواره بینالمللی فیلم فجر در حالی سپری شده است که تا به امروز حرف و حدیثهای متفاوتی از روند برگزاری، محتوای فیلمهای اکران شده، مسائل و اتفاقات پیرامونی و حاشیهای و. . . مطرح شده است. اما مهمترین موارد قابل اشاره را میتوان در چند بخش دستهبندی کرد.
یک بام و چند هوا
اولین موضوع که قدری هم به تم جوک و لطیفهسازی در بین افراد مختلف حاضر در جشنواره بدل شده است، اظهارات کاملاً متناقض و متباین مسئولان جشنواره درباره دو موضوع است. یکی از این موضوعات مربوط به تلخی و فضای دلسرد و ناامیدکننده برخی از فیلمهای اکرانشده در جشنواره است که تقریباً آمار قابل توجهی را به خودشان اختصاص دادهاند. با هر کدام از دستاندرکاران و مرتبطان با برپایی جشنواره سی و دوم فیلم فجر(کسانی که به نوعی در مقام طرفداری یا پاسخگویی به انتقادات ظاهر میشوند) که درباره چرایی این تعداد فیلم گزنده و ناامیدکننده در مهمترین جشنواره فیلم کشور و حتی منطقه طرح بحث میشود، با درهم کشیدن چهره و با حالتی سرشار از تبختر و غرور، شروع به تخطئه مسئولان قبلی وزارت ارشاد و سازمان سینمایی کرده و این فیلمها را ماحصل و ثمره کار آنها اعلام میکنند.
استدلال اکثر کسانی که با آنها طرح موضوع شده این است که این فیلمها در دولت قبل مجوز ساخت گرفته و تولید شدهاند و در این دوره از جشنواره نباید انتظار زیادی از مسئولان برگزارکننده به خصوص دبیر جشنواره داشت.
ضمن اینکه کمبودها و کاستیهای آن را باید به خاطر مجری صرف سیاست مسئولان قبلی وزارت ارشاد و سازمان سینمایی بودن مسئولان و دبیر این دوره از جشنواره، احصا و محسوب کرد. البته این استدلال تا حدودی درست است اما وقتی افرادی از دست اندرکاران سینما به رونق بهتر این دوره از جشنواره اشاره میکنند، در کمال ناباوری همین افراد با یک تغییر موضع 180 درجهای کامل، همه خوبیها و امتیازات مثبت جشنواره را به حساب دوستان خودشان و مسئولان برگزارکننده در دولت جدید ترجمه میکنند.
به عنوان مثال هاتف علیمردانی، نویسنده و کارگردان فیلم «مردن به وقت شهریور»که فیلمش در بخش سودای سیمرغ جشنواره بینالمللی فیلم فجر حضور دارد، رونق جشنواره امسال را به دلیل تغییر دولت دانسته وگفته است 85 درصد فیلمها بعد از تغییر دولت ساخته شدهاند و میتوان گفت اکثر این فیلمها به دوره مسئولان قبلی سازمان سینمایی و وزارت ارشاد تعلق ندارد! وی در حالی که مدعی بسته بودن درها برای فیلمسازان در ادوار قبلی بوده، اظهار داشته است: «من چهار سال است که پشت سر هم در جشنواره فیلم فجر حضور دارم و هر سال آموختههایی از این جشنواره به دست میآورم. جشنواره فجر مثل هیچ جشنواره خارجی دیگری نیست و همین هم برای سینمای ایران نعمت است و شاید البته اشتباهاتی هم داشته باشد اما حالا بعد از 32 سال به نظرم به تدریج به زبان و ساختار خوبی دست پیدا کرده است.
مدیریت رضاداد در این دوره از جشنواره فیلم فجر یکی از اتفاقات خوب است. رضاداد یک ویژگی دارد که دبیران قبلی این جشنواره نداشتهاند و آن این است که میتوان با او دیالوگ برقرار کرد و او میشنود. همچنین امسال برای اولین بار سینمای دولتی به حاشیه میرود یعنی به جز چند فیلم، باقی آنها مستقل ساخته شدهاند؛ برعکس سال گذشته که سینما و فیلمها دولتی در رأس بودند. امسال ترکیبی از جوانان و با تجربهها در جشنواره حضور دارند. سینمای ایران در حال پوستاندازی است و جوانانی بر سر کار آمدهاند که تجربهها و اندیشههای نویی در سر دارند. اینها اندیشهای را که در سینمای ایران وجود دارد، شناختهاند. امسال ترکیبی از فیلم اولیها و چهرهها در جشنواره حضور دارند که ترکیبی از تجربه و جوانی است.
من این ترکیب را بسیار دوست دارم. از طرف دیگر ما بدسلیقگی و کجسلیقگی در جشنوارهها را پشت سر گذاشته ایم و فکر میکنم سینماگران پیش از این به سینما بدبین شده بودند و در این چند ماه موجی به راه افتاد که بسیاری از فیلمسازانی که قرار نبود فیلم بسازند تصمیم به ساخت فیلم گرفتند. بیشتر این فیلمسازان در سه یا چهار ماهه اخیر فیلم ساختهاند و 85 درصد فیلمها بعد از تغییر دولت بود که به یکباره پتانسیلهایی آزاد شد.
فکر میکنید چرا رضاداد تا آخرین لحظه فیلمها را قبول کرد؟ چون فیلمسازان تا مهرماه نمیدانستند چه اتفاقی خواهد افتاد و تکلیفشان چیست و مهرماه شروع به ساخت فیلم کردند. خوشبختانه میتوان گفت اکثر این فیلمها به دوره آقای شمقدری تعلقی ندارد!» هر چند مطالعه و خواندن مواضع و اظهارات این دست افراد تناقضات و تباینات زیادی را نشان میدهد اما لازم است که این آقایان برای رسانهها و مخاطبانشان هوش تحلیلی و منطق استدلالی قویتر از خودشان قائل باشند! چه اینکه اینگونه اظهارات در حافظه مخاطبان ثبت و ضبط شده و همین ادله و علت است که در بزنگاههای انتخاب و تماشای آثار سینمایی این فیلمسازان منتج به تمایل یا عدم تمایل مخاطب برای تماشای آثار سینمایی این افراد خواهد بود.
خنثی به سبک «هفت»
موضوع اصلی دیگری که در این دوره از جشنواره خودنمایی میکند. نحوه اجرای برنامه «هفت» به عنوان تخصصیترین برنامه صداوسیما در حوزه فیلم و جشنواره است که تا حدود زیادی در گرداب محافظهکاری گرفتار شده است. در طول برگزاری این رویداد، برنامه هفت به جای آنکه برنامهای جذاب و چالشی باشد، به اثری خنثی و ملالآور تبدیل شده که پخش آن در ساعتهای پایانی شب نیز بر این ملال میافزاید.
تماشای قسمتهای مختلف این برنامه نشان میدهد از کارکردهای رسانهای مانند تلویزیون بیاطلاع است و نمیداند در این رسانه، در هر ثانیه میتوان اطلاعاتی ارزشمند به مخاطب عرضه کرد و به همین دلیل نیاز نیست تا در ابتدای هر گفت و گو، دوبار یک جمله بیان شود یا تأکید شود که از کارگردان فیلم فلان دعوت شده تا در این جلسه حضور یابد و علت اینکه در این جلسه حضور دارد، این است که فیلمش در جشنواره نمایش داده شده است! در اغلب قسمتهای برنامه هفت، همان توضیحات و مطالبی مطرح میشود که در نشستهای پس از نمایش فیلمها مطرح شدهاند و کمتر پیش آمده سؤالی خارج از چارچوب تعیین شده از میهمان پرسیده شود. این سیر خنثی و روتین در حالی جریان دارد که در بخش جدید این برنامه سه نفر از اصحاب رسانه به عنوان نماینده این گروه تأثیرگذار حضور دارند.
هر چند اصل حرکت خیلی مثبت و خوب است اما وقتی هیچ کدام از این عزیزان حاضر نیستند برخی انتقادات جدی را که در میان اصحاب رسانه و خبر حاضر در محل برگزاری جشنواره مطرح است، در آن برنامه و از طریق آنتن زنده منتقل و تکرار کنند! خندهآور جایی است که این ارکستراسیون «همه چی آرومه» آنقدر تابلو و بد میشود که مجری برنامه سعی میکند اصطلاحاً با دادن سرنخها و اشاره به برخی کاستیها و اشکالات آنها را به حرف زدن و ادامه بحث وادار کند که این استراتژی و پلتیک جناب مجری تاکنون کارساز نبوده است!
مصطفی شاهکرمی
با سلام و عرض ادب خدمت تمامی مخاطبان عزیز سرباز صفر
محمد مهدی باقری هستم. طلبه سطح مقدماتی مدرسه علمیه علوی حوزه علمیه قم و نویسنده مطلب فوق. امیدوارم از این مطلب خوشتون اومده باشه. لطفا ما رو برای بهتر شدن وبلاگ با نظرات خودتون راهنمایی کنید و اگر با موضع من در این مطلب موافق بودید مطلب رو لایک کنید.
التماس دعا